Zo rukten de verzekeraars op
Voor het ‘oprukken’ van de verzekeraars ten opzichte van banken is een aantal redenen te geven:
- Banken vallen onder het zogenoemde toezichtregime Basel III en verzekeraars vallen onder het toezichtraamwerk Solvency II (zie ook de uitleg onder deze opsomming).
- De ratings van banken zijn gemiddeld lager dan die van verzekeraars.
- Het internationale kantorennet van banken is sinds de bankencrisis vrijwel weggevallen.
- De garantiefaciliteiten via een verzekeraar worden in principe niet in mindering gebracht van de kredietfaciliteit. Bij een bank gebeurt dit wel. Bij verzekeraars geldt géén beperking op het werkkapitaal.
Doordat tijdens de bankencrisis (2008-2011) een aantal banken dreigde om te vallen, werden er nieuwe eisen gesteld ten aanzien van de solvabiliteit van een bank. De Basel-normen die hierop van toepassing zijn, werden aangescherpt met als gevolg dat er meer kapitaal aangehouden moet worden voor de uitstaande verplichtingen (waaronder garanties). Verzekeraars vallen onder de zogenoemde Solvency-wetgeving. Daarbij zijn de eisen minder streng dan bij de Basel-normen.
De verzekeringswereld zag kansen en dus betraden ze de markt van financiële garanties. Dat deden ze met rasse schreden; in Nederland nam het aantal aanbieders snel toe. Parallel aan die ontwikkeling gingen ontvangers van garanties de borgstellingen van verzekeraars steeds acceptabeler vinden. Dit kwam mede door de steeds beter wordende rating van verzekeraars. Een bijkomend voordeel van verzekeraars is dat zij vaak een uitgebreider kantorennet in het buitenland hebben. Daardoor kunnen ze – in landen die dit eisen – lokaal garanties afgeven.
Gangbare vormen van garanties
Er zijn verschillende vormen van garanties. De meest gangbare vormen sommen we hieronder voor u op en leggen we uit aan de hand van praktijkvoorbeelden.
- Aanbiedings-/Inschrijfgaranties;
- Vooruitbetalingsgaranties;
- Uitvoeringsgaranties;
- Onderhoudsgaranties.
Verder zijn er specifieke garanties die in de markt voorkomen, waaronder:
5. Douanegaranties;
6. Huurgaranties.
Zo werken garanties in de praktijk
- Aanbiedings-/Inschrijfgaranties
Deze garantie is bedoeld om de opdrachtgever duidelijkheid te verschaffen over de kwaliteit van de inschrijvers.
Praktijkvoorbeeld:
De overheid van Bangladesh schreef enkele jaren geleden een tender uit voor het leveren van tijdelijke stroomvoorziening. Aan de hand van de specificaties was snel duidelijk dat het over een groot aantal stroomaggregaten ging (minimaal 50 stuks). Uiteindelijk schreven meer dan 100 bedrijven zich in. Dit bleken voornamelijk lokale bedrijven te zijn, die bijvoorbeeld slechts één stroomaggregaat bezaten. De tender werd ingetrokken en opnieuw uitgeschreven, met de eis dat er bij inschrijving een aanbiedings-/inschrijfgarantie werd afgegeven van $ 250.000. Het gevolg: slechts vier (kwalitatief goede) partijen schreven zich in.
- Vooruitbetalingsgarantie
In een contract voor de levering van bijvoorbeeld kapitaalgoederen wordt over het algemeen een betalingsschema opgenomen. Bijvoorbeeld 30% bij acceptatie van de order, 50% bij een bepaalde mijlpaal en 20% bij het opleveren van het project/goed. De zogenoemde aanbetaling van 30% is bedoeld om de aannemer van het contract de mogelijkheid te bieden om de benodigde materialen aan te schaffen.
Praktijkvoorbeeld:
Een scheepswerf neemt een order aan voor het bouwen van een schip. Voor deze bouw moeten speciaal staal en apparatuur/motoren aangekocht worden. Met de aanbetaling kan de scheepswerf in principe de aanschaf bekostigen. De opdrachtgever vraagt voor deze aanbetaling een vooruitbetalingsgarantie. Hij wil tenslotte zeker weten dat het geld ook daarvoor gebruikt word. Zo niet, dan zal de opdrachtgever het geld via de garantie terugvorderen.
- Uitvoeringsgarantie
Gedurende het project gaan er meerdere betalingen plaatsvinden (in bovenstaand voorbeeld 50%). De opdrachtgever wil wel weten of het project conform planning verloopt en uitgevoerd wordt. Er worden dan ook checkmomenten opgenomen waarmee hij dit kan volgen.
Praktijkvoorbeeld:
De scheepswerf ontvangt een vervolgbetaling op het moment dat de romp van het schip klaar is en wanneer het schip te water wordt gelaten. Tegenover deze betaling(en) zal de opdrachtgever uitvoeringsgarantie vragen.
- Onderhoudsgarantie
Nadat de machine of het project is opgeleverd, wil de opdrachtgever de zekerheid dat deze voldoet aan de vooraf voorgeschreven specificaties en performance. Is dit niet het geval, dan moet de aannemer dit oplossen. Hiervoor eist opdrachtgever vaak een Onderhoudsgarantie,zodat hij er zeker van is dat dit ook gebeurt binnen een bepaalde tijd.
Praktijkvoorbeeld:
Door een Nederlandse aannemer wordt in Egypte een fabriek gebouwd voor het produceren van isolatieplaten gemaakt van stro-afval. In de specificaties is bepaald dat de fabriek een productiegraad heeft van 90%, 24 uur per dag en 6 dagen in de week. 10% is bedoeld voor onderhoud en onvoorzien. Twee maanden na oplevering is de productiegraad slechts 50%, omdat het proces regelmatig stopgezet moet worden door storingen. Wordt dit binnen een bepaalde tijd niet opgelost, dan zal de opdrachtgever zijn onderhoudsgarantie claimen.
- Douanegarantie
Deze garanties komen in principe altijd voor als er sprake is van accijnsgoederen en deze naar de douane (Belastingdienst) gesteld moeten worden.
Praktijkvoorbeeld: Een producent van alcohol slaat grote hoeveelheden alcohol op via een externe terminal. Op alcohol zit een aanzienlijk percentage accijns die betaald wordt zodra de alcohol in omloop komt. Tot dat moment moet de eigenaar een douanegarantie naar de Belastingdienst stellen ter waarde van het totaalbedrag van de accijns. Dit om te voorkomen dat de alcohol zonder accijns in omloop komt.
- Huurgarantie
Eén van de meest bekende garantievormen waarbij de huurbetaling van onroerend goed voor een bepaalde periode wordt gegarandeerd. Deze vorm is over het algemeen wat lastiger, omdat de looptijd vaak wel 5 tot 10 jaar is.
Tips voor het werken met garanties
Naast een uitleg over de markt met betrekking tot financiële garanties en een schets van de verschillende vormen van garanties geven we u graag nog een aantal tips voor het werken met garanties:
- Check bij het accepteren van een order goed of er voldoende garantiefaciliteit/werkkapitaal is om aan de verplichtingen van het contract te voldoen.
- Verzekeraars verstrekken in principe geen individuele garanties maar faciliteiten.
- De minimale faciliteit die een verzekeraar afgeeft, is circa € 2 miljoen (wat de behoefte ook is).
- Wacht niet af tot de bank een garantiefaciliteit/uitbreiding weigert. De verzekeraar wil liever niet de ‘last resort’ zijn.
Wilt u meer informatie over garantiefaciliteiten via verzekeraars? Neem dan contact op met de specialisten van Xolv of bekijk onze speciale pagina over Garanties.
